2024/8: 50 Seri Nolu KDV Tebliği İle Sorumlu Sıfatıyla Ödenen KDV Ve Diğer Hususlarda Düzenlemeler Yapılmıştır.           

SİRKÜLER (2024)

Özet:

10/2/2024 tarihli ve 32456 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 50) ile;

-7491 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun (29/1) maddesinde yapılan değişiklikle, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen KDV’nin indirim konusu yapılmasına imkan tanınmış olup bu hususa ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

-Kamu iktisadi teşebbüslerinin (kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekkülleri), KDV Genel Uygulama Tebliğinde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet alımlarında 5/10 tevkifat uygulaması getirilmiştir.

-Kısmi tevkifat uygulamasında her bir işlem için uygulanan 2.000 TL'lik sınır, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca her yıl güncellenen fatura düzenleme sınırı olarak belirlenmiştir.

-Danıştay tarafından verilen ve Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından onanan karar uyarınca, mükelleflerin vergi borçlarına KDV iade alacağından mahsup taleplerinde vergi borçları için gecikme zammının hesaplanmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

-3065 sayılı Kanunun geçici 20, geçici 29, geçici 32 ve geçici 33 üncü maddelerinde istisnanın süresinin uzatılmasına yönelik yapılan kanuni düzenlemelere ilişkin Tebliğde düzeltme yapılmıştır.

-7491 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun 41 ve 46 ncı maddelerinde yapılan değişiklik ile vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen verginin beyan ve ödeme tarihleri değiştirildiğinden Tebliğde bu hususa ilişkin düzeltme yapılmıştır.

• Bunlara karşın; Tebliğin Taslak halindeki metninde yer alan 2 No’lu KDV Beyannamesinde tahakkuk eden KDV borcuna, aynı döneme ilişkin 1 No’lu KDV Beyannamesinde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan KDV alacağının mahsubunun mümkün olmadığı belirtilmesine karşın yayımlanan bu Genel Tebliğ metninde bu ibare çıkarıldığı anlaşılmaktadır.

• Bununla birlikte, 2 No’lu KDV beyannamede tahakkuk eden KDV borcunun, aynı döneme ilişkin 1 No’lu KDV beyannamesinde mahsubunun mümkün olup olmadığı hususuna Tebliğ metninde açıkça yer verilmediği anlaşılmaktadır.

İçerik:                                       

1. 26/4/2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin “I- MÜKELLEFİYET / C. MÜKELLEF VE VERGİ SORUMLUSU - 2. Vergi Sorumlusu - İndirim” başlıklı (I/C-2.1.1.2.) bölümünün ikinci ve üçüncü paragrafları ile “Örnek” yürürlükten kaldırılmış ve birinci paragraftan sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.

Bilindiği üzere bugüne kadar Kısmi tevkifata tabi işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV; satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, takvim yılını takip eden takvim yılı 12 aşılmamak  şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken,

- Sorumlu sıfatıyla kanuni süresinde beyan edilen kısmı ise 2 No.lu KDV Beyannamesinin verildiği ay içinde verilmesi gereken,

-Sorumlu sıfatıyla kanuni süresinden sonra beyan edilen kısmı ise bu beyana ilişkin ödemenin yapıldığı döneme ait,

1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılmaktaydı.

• Yapılan düzenlemeyle bu indirim düzenlemesine ilişkin bölüm Genel Tebliğden çıkartılmıştır.
• Yeni eklenen paragrafa göre ise tevkifata tabi tutulan KDV’nin indirimi konusunda, Tebliğin (III/C-1.1.) bölümündeki açıklamalar dikkate alınacağı belirtilmektedir.

2. Tevkifata Tabi Belirlenmiş Alıcılara İlaveler Yapılmıştır:

Aynı Tebliğin “Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler - Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde yer alan “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları,” ibaresinden sonra gelmek üzere “kamu iktisadi teşebbüsleri (kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekkülleri),” ibaresi eklenmiştir.

Buna göre; Tebliğin ilgili bölümü aşağıdaki gibi olacaktır:

• KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri (kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekkülleri), döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında (sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen ve faturası Sosyal Güvenlik Kurumuna düzenlenen sağlık hizmetleri hariç) söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.

3. Tevikafat Sınırı İlgili Yıl Fatura Düzenleme Sınırına Taşınmıştır:

Aynı Tebliğin “Tevkifat Uygulamasıyla İlgili Ortak Hususlar - Tevkifat Uygulamasında Sınır” (I/C-2.1.3.4.1.) bölümünün üçüncü paragrafında yer alan “2.000 TL’yi” ibaresi “işlemin yapıldığı yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırını” olarak değiştirilmiştir.

• Buna göre; kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli işlemin yapıldığı yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırını aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılır.

4. Tebliğde Kaldırılan İade Ve Mahsup Bölümü:

Tebliğin  “Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesi - Genel Açıklamalar” (I/C-2.1.5.1.) başlıklı bölümünün son paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.

Ayrıca, Tebliğin “Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesi - İade Uygulaması - Mahsuben İade Talepleri” başlıklı (I/C-2.1.5.2.1.) bölümünün ikinci ve üçüncü paragrafları yürürlükten kaldırılmış, altıncı paragrafının ilk cümlesinde yer alan “belge ya da” ibaresi Tebliğ metninden çıkarılmış ve aynı paragrafın son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Kaldırılan Bölümler:

• Tevkifata tabi alımları nedeniyle tevkifat uygulayan alıcılar tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen verginin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması ve aynı dönemde indirim yoluyla giderilemeyen bu verginin iade alacağına dönüşmesi nedeniyle aynı dönem 2 No.lu KDV Beyannamesinden doğan borca mahsup edilmiş olması halinde, önceki paragrafta belirtilen ödeme şartının sağlanmadığı kabul edilir. Ancak, diğer dönemlere ilişkin iade alacağının söz konusu borca mahsup edilmesi halinde, ödeme şartı gerçekleşmiş sayılır.

• Mahsup kapsamına, tevkifatla ilgili olarak verilen 2 No.lu KDV Beyannamesine göre tahakkuk eden vergiler de dahildir. 1 No.lu KDV Beyannamesinde gösterilen ve mahsuben iade şartlarını taşıyan KDV iade alacağı, aynı döneme ilişkin 2 No.lu KDV Beyannamesine göre tahakkuk eden KDV borcuna mahsup edilebilir.

5. Gecikme Zamları Eksiklik Yazılarının Tebliğinden Sonra Başlayacaktır:

Tebliğde yapılan düzenlemeye göre 30 günlük ek süreden sonra eksiklikleri gideren mükelleflerin mahsup talepleri ise eksikliklerin giderildiği tarih itibarıyla yerine getirilir ve eksiklik yazısının mükellefe tebliğ edildiği tarih ile mükellefin eksiklikleri giderdiği tarih arasında geçen süre için gecikme zammı uygulanır. Bu talebe ilişkin vergi dairelerinde yapılan işlemler sırasında geçen süreler için ise gecikme zammı uygulanmayacaktır.

6. Aynı Tebliğin “II. İSTİSNALAR / B. ARAÇLAR, KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI VE YATIRIMLARDA İSTİSNA - 11.6. Müteselsil Sorumluluk” başlıklı (II/B-11.6.) bölümünün dördüncü paragrafında yer alan “beyan edilen bu vergi, aynı döneme ait” ibaresi “beyan edilerek ödenen bu vergi,” olarak değiştirilmiştir.

Yeni düzenlemeye göre istisna kapsamında temin edilen veya istisna kapsamında temin edilen hammaddeyle üretilen gübrelerin KDV hesaplanarak teslimi halinde, hammadde veya gübrenin temininde ödenmeyen KDV, satışı gerçekleştiren mükellef tarafından teslimin yapıldığı döneme ilişkin 2 No.lu KDV beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenir.

Bu şekilde beyan edilerek ödenen KDV için vergi ziyaı cezası hesaplanmaz. 2 No.lu KDV beyannamesi ile  beyan edilerek ödenen bu vergi aynı döneme ait 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilir

7. Aynı Tebliğin “E. İNDİRİM VE İADE HAKKI TANINAN DİĞER İSTİSNALAR - 3996 Sayılı Kanuna Göre Yap-İşlet-Devret veya 3359 Sayılı Kanun ile 652 Sayılı Kararnameye Göre Kiralama Karşılığı Yaptırılan Projelerde KDV İstisnası” başlıklı (II/E-3.) bölümünün birinci paragrafında ve “İstisnadan Yararlanacak Projeler” başlıklı (II/E-3.1.1.) bölümünün ikinci paragrafında yer alan “31/12/2023” ibareleri “31/12/2028” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Tebliğin “G. GEÇİCİ MADDELERDE YER ALAN İSTİSNALAR” bölümünün;

“2. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ve İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Verilen Teslim ve Hizmetler” başlıklı (II/G-2.) bölümünün ikinci paragrafında yer alan,

“6. Şehir İçi Ulaşım Sistemleri ve Bunlara İlişkin Tesislerin Devir ve Teslimleri” başlıklı (II/G-6.) bölümünde yer alan

“7. Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna Devir ve Teslimi ile Bu Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Devir ve Teslimleri” başlıklı (II/G-7.) bölümünde yer alan

 “31/12/2023” ibareleri “31/12/2028” olarak değiştirilmiştir.

8. Sorumlu Sıfatıyla Ödenen KDV nin İndirimi Bölümü:

Tebliğin “III. MATRAH, NİSPET VE İNDİRİM / C. İNDİRİM – 1. Vergi İndirimi” (III/C-1.) bölümünün

 sonuna başlığı ile birlikte aşağıdaki bölüm eklenmiştir.

“1.1. Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilerek Ödenen KDV’nin İndirimi

28/12/2023 tarihli ve 32413 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 27/12/2023 tarihli ve 7491 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun (29/1) maddesinde değişiklik yapılarak vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen KDV’nin indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, Ocak/2024 vergilendirme döneminden itibaren vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve 2 No.lu KDV Beyannamesiyle beyan edilen KDV’nin, ödendiği vergilendirme dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması gerekmektedir.

Ancak, 3065 sayılı Kanunun (29/5) maddesinde Bakanlığımıza verilen yetki çerçevesinde, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve tevkifatın yapıldığı döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesinden önce verilen aynı döneme ait 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilerek süresinde ödenen KDV’nin, 2 No.lu KDV Beyannamesinin ait olduğu dönemin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması uygun bulunmuştur.

Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilerek beyan edilen ancak kısmen ödenen KDV’nin ödendiği kısım itibarıyla indirim konusu yapılması mümkündür.

Ayrıca kısmi tevkifata tabi işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, alıcı tarafından takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılır.

Örnek 1: (D) A.Ş. 8/1/2024 tarihinde 100.000 TL karşılığında ağaç ve orman ürünleri teslim almıştır. Şirket tarafından bu alımla ilgili olarak tevkif edilen 10.000 TL KDV’nin 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilmesi ve tahakkuk eden 10.000 TL KDV’nin 23/2/2024 tarihine kadar ödenmesi halinde, bu tutar mükellef tarafından Ocak/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 2: (S) Ltd. Şti. (G) güvenlik şirketinden Temmuz/2024 ayı içerisinde özel güvenlik hizmeti satın almıştır. Bu hizmet alımı ile ilgili vergi (S) Ltd. Şti. tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilmiş ve tahakkuk eden 50.000 TL KDV 28/8/2024 tarihinde ödenmiştir. (S) Ltd. Şti. tarafından süresinden sonra ödenen KDV, ödemenin yapıldığı tarihi kapsayan dönem olan Ağustos/2024 dönemi 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 3: (D) Yapı İnşaat A.Ş. 24/4/2024 tarihindeki inşaat demiri alımı nedeniyle tevkif ettiği vergiye ilişkin 2 No.lu KDV Beyannamesini süresinden sonra 20/6/2024 tarihinde vermiş ve tahakkuk eden 125.000 TL KDV’nin 25.000 TL’sini 21/6/2024 tarihinde, kalan 100.000 TL’lik kısmını 2/7/2024 tarihinde ödemiştir. (D) Yapı İnşaat A.Ş. tarafından ödenen KDV’nin 25.000 TL’si Haziran/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde, 100.000 TL’si de Temmuz/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Ayrıca 2 No.lu KDV Beyannamesiyle beyan edilen ve tahakkuk eden KDV’nin mükellefin iade alacağından mahsubu suretiyle ödenmesi mümkündür. Bu durumda iade talebine ilişkin standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgelerin eksiksiz ve tam olarak verilmiş (mahsuben iade talepleri YMM Raporu sonucuna göre yerine getirilen iadelerde YMM Raporu dahil) ve hangi vergilendirme dönemine ilişkin tahakkuk eden 2 No.lu KDV Beyannamesinden kaynaklanan borca mahsubunun talep edildiğinin belirtilmiş olması gerekir. Söz konusu mahsup talebinin bu şekilde yapılmış olması halinde, mahsuba konu edilen KDV tutarının 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacağı dönem yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde tespit edilir.

Örnek 4: Demir-çelik alım satımı ile iştigal eden (Ö) A.Ş. 5/4/2024 tarihinde 200.000 TL karşılığında demir-çelik ürünleri teslim almıştır. Şirket, bu alımla ilgili olarak tevkif ettiği 20.000 TL KDV’yi 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan etmiş ve tahakkuk eden KDV’nin önceki dönemlerde gerçekleşen ihracat teslimlerinden doğan KDV iade alacağından mahsubunu 23/5/2024 tarihinde talep etmiştir. Mükellefin standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgeleri eksiksiz ve tam olarak vermiş olması halinde, mahsuba konu edilen 20.000 TL KDV mükellef tarafından Nisan/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 5: Demir-çelik alım satımı ile iştigal eden (G) A.Ş. 10/4/2024 tarihinde 1.000.000 TL karşılığında demir-çelik ürünü satmış olup alıcı tarafından 100.000 TL tevkifat uygulanmıştır. Mükellefin Nisan/2024 dönemine ilişkin indirilecek KDV tutarı ise 500.000 TL olup mükellef bu döneme ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde toplam 120.000 TL iade beyan etmiştir.

Aynı mükellef 5/5/2024 tarihinde 2.000.000 TL karşılığında demir-çelik ürünleri satın almıştır. Mükellef, bu alımla ilgili olarak tevkif ettiği 200.000 TL KDV’yi 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan etmiş ve tahakkuk eden 200.000 TL KDV’nin 50.000 TL’sini 23/6/2024 tarihinde nakden ödemiştir. Mükellef tarafından ödenen 50.000 TL Mayıs/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Ayrıca mükellef tarafından Nisan/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde yer alan iade beyanına yönelik standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgeler eksiksiz ve tam olarak 5/9/2024 tarihinde vergi dairesine verilmiş ve Mayıs/2024 dönemi 2 No.lu KDV Beyannamesinde tahakkuk eden KDV borcuyla gecikme zammına mahsubu talep edilmiştir. Mükellef tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen ve mahsuba konu edilen 100.000 TL KDV, mükellefin Eylül/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır. Mükellef, geri kalan 50.000 TL KDV borcunu ise 28/10/2024 tarihinde nakden ödemiştir. Mükellef tarafından nakden ödenen 50.000 TL Ekim/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.”

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].